Een loterij is een kansspel waarbij deelnemers loten kopen met unieke nummers. Deze nummers corresponderen met mogelijke winnende combinaties. De kans op winst is over het algemeen laag vanwege het grote aantal mogelijke nummercombinaties.
Het geld dat wordt verzameld uit de verkoop van loten wordt gebruikt om prijzen uit te betalen, administratieve kosten te dekken en goede doelen te ondersteunen, afhankelijk van het type loterij.
In Nederland zijn er verschillende soorten loterijen, waaronder de Staatsloterij, waarbij deelnemers loten kopen en kans maken op diverse geldprijzen. De Nationale Postcode Loterij is een goede doelen loterij waarbij de winnende postcodes en deelnemers prijzen delen, terwijl de opbrengst naar goede doelen gaat.
De BankGiro Loterij ondersteunt culturele instellingen, en de VriendenLoterij steunt maatschappelijke initiatieven. Daarnaast zijn er krasloten, zoals de krasloten van de Nederlandse Loterij, waarbij deelnemers direct ontdekken of ze een prijs hebben gewonnen.
De trekking van winnende nummers gebeurt meestal op een transparante en gecontroleerde manier, vaak met speciale apparatuur of computersystemen om willekeurigheid te waarborgen. De resultaten worden openbaar gemaakt, vaak online, en winnaars kunnen hun prijzen claimen.
